Rối loạn phân ly là một nhóm các hội chứng tâm thần đặc trưng bởi sự rối loạn xảy ra đột ngột và tạm thời trong các chức năng vốn được kết hợp với nhau thành một hệ thống nhất của ý thức , ý thức bản thân hoặc hành vi vận động làm cho một phần nào đó của các chức năng này bị mất đi.
Các rối loạn phân ly được mô tả ở đây được xem là có căn nguyên tâm lý, nghĩa là có sự liên hệ rõ rệt về thời gian với các chấn thương tâm lý.
Các trạng thái phân ly thường khởi đầu và kết thúc đột ngột. Chúng có khuynh hướng hồi phục sau ít tuần hoặc ít tháng, đặc biệt nếu sự khởi đầu có liên quan đến một sự kiện sang chấn trong đời sống.
Các trạng thái mãn tính hơn , đặc biệt là liệt và mất cảm giác có thể xuất hiện, nếu kết hợp với những vấn đề hoặc khó khăn trong quan hệ với người khác không giải quyết được. Các trạng thái phân ly đã kéo dài trên 1-2 năm trước khi đến khám tâm thần thường đề kháng với sự điều trị.
Các loại trong rối loạn phân ly bao gồm quên phân ly, cơn bỏ nhà ra đi phân ly, sững sờ phân ly, các rối loạn lên đồng và bị nhập, các rối loạn vận động phân ly, co giật phân ly, tê và mất giác quan phân ly, và các rối loạn phân ly khác.
Tùy vào từng bệnh nhân mà sẽ có chẩn đoán riêng. Bác sĩ tâm thần cần thăm khám trực tiếp mới có thể chẩn đoán xác định cũng như đưa ra hướng điều trị phù hợp cho từng rối loạn.